از اولین قطار شهری دنیا حدود ۱۴۲ سال می گذرد. لندن یکی از بزرگترین و مهم ترین کلانشهرهای دنیا در سال ۱۸۶۳ میلادی برای نخستین بار ساکنین شهری را با مفهوم مترو آشنا کرد. توسعه شهرها و ازدیاد جمعیت و تردد وسیع اتومبیل ها، خیابانهای کلانشهرهای بزرگ را به مکانی شلوغ و پرازدحام برای ساکنان شهرها تبدیل کرده بود. تردد در شهرها نیاز به راهکار جدیدی داشت؛ مترو.
این فناوری به سرعت در اروپا، کانادا و آمریکا گسترش یافت. بوداپست در مجارستان، گلاسگو، شیکاگو و نیویورک، هر کدام به گونهای خدمات ریلی الکتریکی را ارائه دادند. شهرهایی مانند اسلو و مارسی در دهه ۱۹۶۰ میلادی سیستمهای گستردهای را افتتاح کردند و سیستمهای نوین بسیاری در جنوب آسیا و آمریکای لاتین معرفی شد. با پیشرفت علم و تکنولوژی صنعت مترو نیز رشد و ارتقا پیدا کرد به طوری که طبق آمار تا سال ۲۰۱۴ مترو روزانه بیش از ۱۶۰ میلیون مسافر را جابه جا میکرد (سالی ۵۰ میلیارد نفر)، که این نشان دهنده سهم ۱۱ درصدی سفر درحمل و نقل عمومی در سراسر جهان است.
تبلیغات محیطی در ایران هر چند طی دو دهه اخیر بیشتر طبق روال سنتی خود به بیلبورد و تابلوهای بزرگ شهری محدود میشد اما صاحبان صنایع و خدمات و نیز تولیدکنندگان به دلیل مزایای ارزنده فضای مناسب مترو های شهری، نگاه خود را در تبلیغات محیطی به این رسانه محیطی معطوف داشته اند:
- امکان اجرای تبلیغات خلاق در فضایی آرام تر
- امکان تکرار آگهی های تبلیغاتی و حک برند در ذهن مخاطب با اختصاص یک ایستگاه به تبلیغ یک برند
- تنوع فضاهای تبلیغاتی در متروها؛ فضاهای خارجی(مدخل ورودی، راه پله، آسانسور، سالن عمومی، سکوی انتظار و مسیر خروجی) و فضاهای داخلی(شیشه های بیرونی واگن، درب ورودی، دستگیره ها و …)
- وجود مخاطبان گسترده تر
- نزدیکی صاحب آگهی تبلیغاتی به مشتری؛
از آنجایی که اکثر بنگاههای اقتصادی همواره شعار “در کنارتان هستیم” را برای مشتریان خود به عنوان “سرلوحه مشتری مداری” مطرح می کنند ولی عملا با نصب آگهی برروی رسانه های مرتفع وردور از دسترس، از نظر روانشناسی درمشتریان خود شعار خود را اجرا نمی کنند، با نصب سازه های هم قد مشتری در مترو، این شعار بیشتر از سایر رسانه های محیطی به واقعیت تبدیل می شود.
نمونه هایی از یک کمپین خلاق در مترو شهری
کمپین خلاقانه تبلیغاتی ” راه های احمقانه مردن (dumb ways to die) “
این کمپین که توسط آژانس تبلیغاتی Mc Cann در ملبورن استرالیا در سال ۲۰۱۲ میلادی به انجام رسیده است، تبلیغات شرکت مترو این کشور بوده که با محور قرار دادن امنیت خطوط ریلی و متروی شهری هنوز جایگاه ارزنده ای در ذهن مخاطبان خود دارد.
این کمپین خلاق پرطرفدار که در قالب ویدیو انمیشنی جذاب و در عین حال ساده طراحی و تولید شده است مردن کاراکترهای مختلف را به شکل های طنزی نشان می دهد تا به مخاطبان خود بگوید در کلانشهرهای پر تراکم امروز استفاده از مترو و خطوط گسترده آن امن ترین و راحت ترین ارتباط درون شهری هستند و از این طریق به تشویق گسترده عموم مردم جهت استفاده از تردد زیرزمینی شهری بپردازند.