اصول برندینگ و تبلیغات در بازاریابی ورزشی

محیط بازاریابی ورزشی

امروزه مدیریت بازاریابی ورزشی، مدیریتی است استراتژیک، که باید در آن ضعف ها و قوت های درون سازمانی از یک طرف، فرصت ها و مخاطرات محیطی یا برون سازمانی از طرف دیگر با دقت، صحت و سرعت بررسی و ارزیابی شود تا بتوان با تطبیق قابلیت های درون سازمانی و فرصت های برون سازمانی به هدف ها دست یافت. مهمترین ویژگی محیط دگرگونی و تغییر است. در این دگرگونیها، فرصت ها و تهدیدات و خطراتی وجود دارد که بازاریاب ورزشی باید با مطالعه، بررسی و ارزیابی آنها بیشترین استفاده را از فرصتها ببرد و تهدیدات و خطرها را به حداقل برساند. محیط شناسی و محیط یابی سبب می شود تا بازاریاب ورزشی بتواند بهتر و سریعتر فرصتها را بشناسد و بازارهایی را برای خود به وجود آورد.

محیط بر سازمان ورزشی حاکم است، هر گونه تصمیم دولت و قانون گذاری در زمینه های گوناگون، مقررات، سیستم پولی و مالیاتی،سیستم عرضی، قطع رابطه سیاسی، رقابت، جمعیت،درامد و حتی آب و هوا و شرایط اقلیمی و بومی همه به نوعی بر سیستم بازارهای ورزشی و اجزای آنها اثر می گذارند و از آنها تاثیر می پذیرند. هر حرکتی که بازاریاب ورزشی انجام می دهد، هم تحت تاثیر عوامل محیطی گوناگون است و هم به نحوی بر آنها اثر می گذارد و این اثارممکن است بسیار عمیق یا جزئی باشد. برای بقا در بازار ورزشی باید هوشیار، بیدار و پویا بود. پویایی یعنی مطابقت با دگرگونی ها و نیازهای محیط ورزش. بازاریاب ورزشی مقتدر کسی است که تغییرات را پیش بینی کند و به موقع از انها استفاده نماید.

برند در بازاریابی ورزش

برند در ورزش می‌تواند لیگ، تیم، بازیکن و یا یک حالت از بازیکن باشد (مانند سه گام مایکل جردن). در ورزش کشور بسیاری از ورزشکاران یا تیم های ورزشی قابلیت برند شدن را پیدا کرده‌اند که به دلایلی چون تمرکز رسانه‌ای بر فوتبال و فقدان توجه دست‌اندرکاران عرصه ورزش به مفاهیم برندینگ، مورد غفلت قرار گرفته اند.

آمیخته بازاریابی ورزشی

آمیخته بازاریابی ورزشی عناصر قابل کنترلی هستند که بازاریاب ورزشی برای رسیدن به اهداف در اختیار دارد:

محصول

منظور از محصول ورزش، کالا، خدمات یا ترکیبی از هردو است که برای ارائه مزیت به تماشاگر ورزشی، ورزشکار، حامی مالی یا اسپانسر، طراحی می شود. بازاریابی ورزشی منحصر به فرد است زیرا مشتریان آن مثل خریداران سایر فرآورده های نیستند.محصول در واقع خود ورزش یا بازی است و شامل عناصر ملموس و غیر ملموسی است که باعث منحصر به فرد شدن آن می گردد. عناصر ملموس شامل: نوع ورزش، ورزشکار و … می باشد و عناصر غیر ملموس شامل: تجربه ورزشی، فشار روحی و … است.

در بررسی که روی عنصر محصول از عناصر آمیخته بازاریابی در لیگ برتر کشور انجام شد، به این نتیجه رسیدند که از دیدگاه مدیران باشگاه های حاضر در لیگ فوتبال ایران، اکثر متغیرهای مورد بررسی از وضعیت چندان مطلوبی برخوردار نمی باشد. در یک جمع بندی کلی می توان گفت که محصول در ورزش متفاوت از دیگر حوزه ها است و اهم دلائل این مسئله عبارتند از:

1. غیر ملوس بودن نتیجه
2. زودگذر بودن
3. عدم ثبات و پایداری
4. حواشی شدید احساسی
5. مشتریان متخصص
6. کنترل اندک بازاریاب بر محصول
7. جذابیت عمومی
8. وحدت اجتماعی
9. . هم محصول مصرفی است و هم صنعتی( یعنی هم توسط سازمان ها و هم توسط مصرف کنندگان عادی استفاده می شود).

در این طبقه از فعالیت های بازاریابی ابتدا باید محصولات و خدمات قابل عرضه و فروش را شناسایی و دسته بندی کرد. محصولات و خدمات در فدراسیون های ورزشی ایران بر اساس جزوه ای مدون بدین شکل طبقه بندی و معرفی شده است:

1. مسابقات
2. آموزش
3. امور فرهنگی
4. امور توسعه و تجهیز نگهداری
5. امور پژوهشی و تحقیقاتی
6. اردو های تیم ملی
7. بازیکنان نخبه
8. امور اداری و مالی و …

بررسی مختصر از کیفیات یگانه ورزش نشان خواهد داد که چگونه ورزش به عنوان فرآورده با سایر کالا ها و خدمات تفاوت دارد. پس باید به گونه خاصی بازاریابی شود.

اول: ورزش مقوله ای ذهنی و غیر قابل لمس است. از این رو برداشت ها تجارب و تفاسیری که درباره رویداد های ورزشی به عمل می آید از شخصی به شخص دیگر تفاوت دارد. اگر دو نفر در یک میدان در بازی های یکسانی شرکت کنند یکی از آنها ممکن است بازی را در سطح پایین و غیر مهیج توصیف کند و در عین حال فرد دوم ممکن است از راهبرد بازی خوشش بیاید و آن را بازی جالبی برشمارد. برای بازاریاب ورزشی پیش گویی برداشت ها تجارب و تفاسیر تماشاگران در مورد رویداد ورزشی دشوار است.

دوم: ورزش ناپایدار و غیر قابل پیش گویی است. علت آن آسیب های وارده به بازیکنان وضعیت روحی-عاطفی بازیکنان،گشتاور با حرکت تیم ها و وضعیت هوا است. این عوامل باعث عدم اطمینان در مورد برآمد ورزش ها می شود. بازاریان ورزشی چندان کنترلی بر این عوامل ندارند با این وجود حالت عدم قابلیت پیش بینی آن برای تماشاگران جذابیت زیادی دارد.

سوم: ورزش از آن جهت کالایی فاسد است که رویداد زنده ورزشی مد نظر تماشاگران است و به تماشای آن علاقه دارند. تعدادی از مردم به تماشای بازی فوتبال یا بازی هاکی میدانی علاقه دارند. درنتیجه بازاریابان باید به پیش فروش بلیت ها تمرکز کنند. در صورتی که عملکرد تیم ضعیف یا مطابق انتظارات نباشد ممکن است میزان دریافتی ورودی کاهش یابد.

چهارم: ورزش با هیجان ارتباط دارد. پاره ای از تماشاگران از دیدگاه عاطفی به بازی تیم های خودشان دلبستگی پیدا می کنند که به آنها طرفدار یا همواره متعصب گفته می شود. پاره ای دیگر از تماشاگران ممکن است فرآورده های دارای مهر یا برچسب را خریداری کنند یا به عنوان طرفداری از تیم ورزشی مورد علاقه لباس های متحد الشکل ویژه آن تیم را بر تن کنند.